إے آزمانک ماھتاک 'بلوچی لبزانک'ءَ 1990ءِ دھرا " چو پرچا" سرحالا شنگ بیتگ۔ پہ إیشیءِ واناکتر کنگا نبیسگءِ راھبند و لھتے گال، و گالبند مٹیتگ یا گيئش کتگ أنت۔
شاھو پنچ وھدءِ نمازی، إسلامی راھبندانءِ پابند و پکـّائین دیندارے أت۔ ھموک شش ماھا پد آ یک رندے تبلیغی جماعتءِ ھمراھیا چلّے جنگا ضرور شت أت۔ آئیءِ روزگار کشارکاری أت۔ برے برے میتگءِ دوکانداران پہ وتی بار و أزبابانءِ چست إیر کنگا ھم توار جت و پرے کارا چل یا پنجاہ کلدارئی دستا کپت۔
أول سرا ھمے پیما لوگءِ خرچ ئی درآیگا أت، بلے ھما إنت کہ آئیءِ ھفت و نوہ سالگین بچکان وانگ بندات کتگ أت؛ مدرسہءِ فیس و کتابانءِ بھاءِ خرچان آئی وامانءِ چیرا بار داتگ أت۔ دو جنین چک ئی ھم ھست أت کہ یازدہ و چاردہ سالگ إتنت۔ چکـّانءِ مات شھناز عمرا سی و پنچ سالے أت، ألبت گندگا گـُشئے بیست سالءِ نوکسیرین بانورے أت و مدام چؤ بانورےءَ سمبھتگ أت۔ ألّما پہ آئیءِ پچ و سِنگاران بازین زرّے پکار أت۔ جنکانءِ پچ پوشاک ھم أرزان نہ إتنت۔
شاھو مدام وتی جن و چک سرسوج کت أنت کہ أمیر و أزگارانءِ تـَرپَران مہ کن أنت و وتی غریبیا بہ چار أنت، بلے جن چکـّان ھما کت آوانءِ دل۔ شاھوءَ زور پر دیگا تنت کہ وامان سرے دہ سر بہ کنت، بلے آوانءِ ڈکـّان بہ ھرّیت۔ ھمے چست إیرانءِ سببا شاھوءِ دستا باز رندا شھناز سیئرے سیئرے لٹ ھم وارتگ أت، ألبت بلوچ گشت 'رئوت ھیئل، نہ روئوت عادت' ھما شھنازءِ عادت و ھما آئیءِ تماہ و آرزو!
مرچی پدا شاھو و شھناز دیم پہ دیم إتنت۔ شاھو پریات کنگا أت "پہ غوث و پیغمبرا بہ چار منا چؤ بزگ مہ کن إت، من إنچو وام و بدل چہ کو بہ کنان؟"
شھنازءَ إے پریات مان نیاؤرت و پسو دات "أچہ جنین و چک خرچ لوٹ أنت۔ گون لوگءِ نندگا و تبلیغیانءِ ھمراهداریا ھچ کسءِ لاپ سیئر نہ بیتگ۔ آ دگہ مردمان بہ چار! پہ دبئی، مسقط و بحرینءِ روگا چنچو دلسیاھی کش أنت! اودا رو أنت و وتا، و جن چکان آسودگ کن أنت!"
گون دبئی، مسقط۔۔۔ءِ نامءِ إشکنگا گـُشیگا شاھو بُن گپت۔ پہ زھر گنکی گشت ئی "من آوانءِ پیما کـُت نہ کنان۔ بہ روان دو دو و سئے سئے سال ڈنی ملکان بزگ بہ بان، و جن چک إدا خداءِ ناما یلہ بہ بنت! من چؤ کت نہ کنان، ترا سیاہ جواب إنت"۔
شاھوءِ ھژم شھناز دیت کمے نرم ترّ إت و گون نرمین گالوارےءَ گشت ئی "بے عقل! جن و چُکـّان ھچ ّ نہ بیت۔ بازین کسانءِ جن چک ھمے پیما زند گوازینگا أنت۔ أصلا زرّ إنت کہ بے آئی مردم زند گوازینت نہ کنت۔ ھنوگین دورءِ عزت و شرف پھک گون زرّا ھمگرنچ إنت۔ تو زانان نہ لوٹ ئے کہ تئی چکـّان شرّین لوگ بہ بیت، شرین پچ پوشاک إش گورا بہ بیت و شرّین إسکولان وانگا بہ بنت؟
آ جنین و چک کہ شرّ أنت، مرد و پتءِ غیر موجودیا خراب نہ بنت۔ و بد کرد وتی سر پرستانءِ چمـّانءِ کلاّ ھم دیما سیاہ کن أنت و کماش إش سھیگ نہ بنت"۔
گون إے خبران گشے شاھوءَ لٹے مان سرا لگ إت۔ چم ئی در لپاشت أنت و چیھال ئی کت " پمیشا جنینءِ جاہ خداءَ مردینءِ پادانءِ چیرا کتگ۔ چیاکہ وھدے آ بد عادتیا بہ زیریت، گڈا دارگ ئی مشکل إنت۔۔۔"
گون ھمے گپان شاھو ظھرءِ نمازءِ عذرا چہ لوگا در کپت۔
کمے رندترا نودبندگءِ لوگبانک شھنازءِ لوگا پُترت۔ سلام و دراہ باتا پَد چہ مسقطءَ وتی مردءِ راھداتگین ٹیکیانءِ قصّہ ئی دپا کت "نودبندگ پنچ جوڑی گد و پنچ پنچ ھزار کلہ دار پہ إیشیانءِ دوچائینگا پہ من راہ داتگ، پہ چکـّان شرّین بئگ (کیف)، قلم و دفتر، پہ براتان جوڑییے جوڑییے گد و کئوش، و پہ منی پتا دہ ھزار کلدار ئی گون کتگ۔۔۔"
وھدے نودبندگءِ لوگی إے گپان کنگا أت، شھنازءِ پئتوکین چم آئیءِ دپا سکّ إتنت۔ آئیءِ زبانءِ چھر و بیرہ گشیگا شھنازءِ جونا چؤ کارچےءَ پچ برّگا تنت۔ گپانءِ ھر گال شھنازءِ ٹپّانءِ سرا وادءِ کارا کنگا أت۔
"۔۔۔ دگہ یک کئسٹے چہ وتی وش وشین گپان پرّ ئی کتگ، ھم گون إنت"۔ نود بندگءِ لوگبانکا وتی گپ سرجم کت۔
گپانءِ سرجم بیگا رند شھناز گون وتی مُجـِتگین مُورکا درائینت "ھو! من و شاھو کمّے پیسرا ھمے خبرءِ سرا جیڑگا بیتگین کہ آ پرچا درین ملکان روگءِ جھدا نہ کنت؛ شاھوءَ سوج ديگ کوھا سوج دیگ إنت۔۔۔" شھناز أفسوزیگین گالوارےءَ گشت۔
پدا وتی گپ ئی دیما برت "۔۔۔ بس وام پہ وام سرا کنان روان إنت و گشیت 'خدا إش دات'۔ ھر کس زانت کہ خدا چہ آسمانءَ نہ ریئچیت۔" شھناز ھمے دوئین جملوان گندگا پروشت و دئور دات۔
نودبندگءِ لوگبانکا تسلاّ دات " صبر بہ کن، منی گھار صبرءِ بر شیرکن إنت۔ منا بچار! شپ و روچ گون إے ھردکان نشتگان و چم دو دو أنت۔۔۔" وتی گونڈوانءِ نیمگا إشارہ ئی کت و گشت ئی۔
"۔۔۔ مدام چہ پروردگارءَ دعا لوٹان کہ نودبندگءَ چہ من راضی بہ کنت۔ بلّی تورین مارا ھچ چیزا تنگ ئی نہ کتگ، بلے ھما إنت کہ شتگ منی مال إے پَشکیئنک إنت۔۔۔" نود بندگءِ لوگیا وتی گورءِ پیت دوچین پشکءِ دامن گپت و گشت۔
"۔۔۔ آ کہ اودا پہ من و منی چکّان ھیئد شلونچیت، پرچا من ھم پہ آئیءِ ودارا وتا ندر مہ کنان"۔ نود بندگءِ لوگبانکا گپ سرجم کت۔
وھد گوزان أت۔ شھناز و شاھوءِ مِڑگ وتی جاھا ھست إتنت۔ ألبت نون پہ شھناز لھتے در پچ بیتگ أت۔ ھر کسا زانت کہ آئیءِ لوگواجہ نیزگارے، پمشا چہ درین ملکان کہ آتک أنت، گڈا پہ شھناز و آئیءِ چکان ٹیکیے گون إتش۔
شھزاد ھم ھمے میتگءِ نندوکین ورنائے أت۔ چہ کسانیا چورہ بیتگ أت و پیرین بلـّوکا گون بزگی رودینتگ أت۔ وھدے مزن بیت، گڈا آ دگہ مردمانءِ رما چہ ملکا در کپت و سر ئی مان کویت در آرت۔ اودا ألکاپین کارئے رست ئی۔ پگارئی ھم شرّ أت۔ آئی سرا أبید چہ بلوّکا دگہ کسےءِ ذمہ نیست أت۔ پمشا زرّ ئی باز أت۔ آئی بلـّوکا ریلے پُر کتگ و راہ داتگ أت و چہ شاھوءَ لوٹ ئی کتگ أت کہ برے برے شھنازءِ خیالا به کپیت، پرچا که آئیءِ مرد بے روزگار أت۔
شھزادءَ بلـّوکءِ گشگءِ پدا وھد وھدءِ سرا پہ شھناز و آئیءِ چکـّان گد و دگہ ٹیکی راہ دیان کـُت۔
دو سالانءِ پرگوزگا رند شھزاد پہ گِندُکا ملکا آتک۔ إے رندی آئی پہ شھناز بازین سامان آؤرتگ أت۔ شھناز وا چہ پیسرا شھزادءِ زیر منـّت أت، نون گيئشتر آئیءِ نیکیان چیر ترّینتگ أت۔ چمشکا آئیا گون چکـّان شھزادءِ نام مدام مان دپا أت۔ پادے وتی لوگا و پادے مان شھزادءِ بلـّوکءِ لوگا أت۔
شھزادءِ آیگءِ أولی ھفتگا شاھو پہ چلـّےءِ جنگا تبلیغان شت۔ نون شھناز وت وتی نیک و بدءِ واھند أت۔ شھزادءِ إے دیم و آ دیما پرتر مانتر کنگا أت۔ شھزاد آدگہ مھمانی خلاص کت أنت، گڈا جمعہءِ شپا شھنازءِ مھمان أت۔
شھناز پہ مھمانیا وتی جوازتا دو مرغ کشتگ أت۔ یکے ناروشت ئی کتگ أت و دومی کباب أت۔ باسمتی کنکءِ بٹےءِ سرا کباین مرغے لنگ پچ تنت۔ شھناز وتی چک ماھلـّہ واپینتگ إتنت۔ و پدا وت ئی بانوری سمبھینت۔ وراک ئی شھزادءِ دیما إیر کت أنت و آئیءِ دیما گون ٹھلے نِشت۔
شھنازءِ مزنترین جنک ڈلگ أت۔ آئی چہ ظاھری جاوران آدیم گندگءِ لایق أت۔ دریگءِ پشتا گوش ئی سک إتنت۔ وتی ماتءِ ھلوتان إشکنگا أت۔ رندترا شھزادءِ توارئی ھم گوشان کپت۔
"شھناز! من پہ تو و تئی چکــّان ٹیکی و دزکمکییے کہ راہ داتگ یا گون وت آرتگ، تئی بزگی و تئی مردءِ نیزگاری من دیستگ۔ یار ھمودا باز إنت!" شھزاد گون ھمے گپان گشاد گشادیا چہ بانا درآتک و دیم پہ وتی بلـّوک لوگا رھادگ گپت۔
شاھو پنچ وھدءِ نمازی، إسلامی راھبندانءِ پابند و پکـّائین دیندارے أت۔ ھموک شش ماھا پد آ یک رندے تبلیغی جماعتءِ ھمراھیا چلّے جنگا ضرور شت أت۔ آئیءِ روزگار کشارکاری أت۔ برے برے میتگءِ دوکانداران پہ وتی بار و أزبابانءِ چست إیر کنگا ھم توار جت و پرے کارا چل یا پنجاہ کلدارئی دستا کپت۔
أول سرا ھمے پیما لوگءِ خرچ ئی درآیگا أت، بلے ھما إنت کہ آئیءِ ھفت و نوہ سالگین بچکان وانگ بندات کتگ أت؛ مدرسہءِ فیس و کتابانءِ بھاءِ خرچان آئی وامانءِ چیرا بار داتگ أت۔ دو جنین چک ئی ھم ھست أت کہ یازدہ و چاردہ سالگ إتنت۔ چکـّانءِ مات شھناز عمرا سی و پنچ سالے أت، ألبت گندگا گـُشئے بیست سالءِ نوکسیرین بانورے أت و مدام چؤ بانورےءَ سمبھتگ أت۔ ألّما پہ آئیءِ پچ و سِنگاران بازین زرّے پکار أت۔ جنکانءِ پچ پوشاک ھم أرزان نہ إتنت۔
شاھو مدام وتی جن و چک سرسوج کت أنت کہ أمیر و أزگارانءِ تـَرپَران مہ کن أنت و وتی غریبیا بہ چار أنت، بلے جن چکـّان ھما کت آوانءِ دل۔ شاھوءَ زور پر دیگا تنت کہ وامان سرے دہ سر بہ کنت، بلے آوانءِ ڈکـّان بہ ھرّیت۔ ھمے چست إیرانءِ سببا شاھوءِ دستا باز رندا شھناز سیئرے سیئرے لٹ ھم وارتگ أت، ألبت بلوچ گشت 'رئوت ھیئل، نہ روئوت عادت' ھما شھنازءِ عادت و ھما آئیءِ تماہ و آرزو!
مرچی پدا شاھو و شھناز دیم پہ دیم إتنت۔ شاھو پریات کنگا أت "پہ غوث و پیغمبرا بہ چار منا چؤ بزگ مہ کن إت، من إنچو وام و بدل چہ کو بہ کنان؟"
شھنازءَ إے پریات مان نیاؤرت و پسو دات "أچہ جنین و چک خرچ لوٹ أنت۔ گون لوگءِ نندگا و تبلیغیانءِ ھمراهداریا ھچ کسءِ لاپ سیئر نہ بیتگ۔ آ دگہ مردمان بہ چار! پہ دبئی، مسقط و بحرینءِ روگا چنچو دلسیاھی کش أنت! اودا رو أنت و وتا، و جن چکان آسودگ کن أنت!"
گون دبئی، مسقط۔۔۔ءِ نامءِ إشکنگا گـُشیگا شاھو بُن گپت۔ پہ زھر گنکی گشت ئی "من آوانءِ پیما کـُت نہ کنان۔ بہ روان دو دو و سئے سئے سال ڈنی ملکان بزگ بہ بان، و جن چک إدا خداءِ ناما یلہ بہ بنت! من چؤ کت نہ کنان، ترا سیاہ جواب إنت"۔
شاھوءِ ھژم شھناز دیت کمے نرم ترّ إت و گون نرمین گالوارےءَ گشت ئی "بے عقل! جن و چُکـّان ھچ ّ نہ بیت۔ بازین کسانءِ جن چک ھمے پیما زند گوازینگا أنت۔ أصلا زرّ إنت کہ بے آئی مردم زند گوازینت نہ کنت۔ ھنوگین دورءِ عزت و شرف پھک گون زرّا ھمگرنچ إنت۔ تو زانان نہ لوٹ ئے کہ تئی چکـّان شرّین لوگ بہ بیت، شرین پچ پوشاک إش گورا بہ بیت و شرّین إسکولان وانگا بہ بنت؟
آ جنین و چک کہ شرّ أنت، مرد و پتءِ غیر موجودیا خراب نہ بنت۔ و بد کرد وتی سر پرستانءِ چمـّانءِ کلاّ ھم دیما سیاہ کن أنت و کماش إش سھیگ نہ بنت"۔
گون إے خبران گشے شاھوءَ لٹے مان سرا لگ إت۔ چم ئی در لپاشت أنت و چیھال ئی کت " پمیشا جنینءِ جاہ خداءَ مردینءِ پادانءِ چیرا کتگ۔ چیاکہ وھدے آ بد عادتیا بہ زیریت، گڈا دارگ ئی مشکل إنت۔۔۔"
گون ھمے گپان شاھو ظھرءِ نمازءِ عذرا چہ لوگا در کپت۔
کمے رندترا نودبندگءِ لوگبانک شھنازءِ لوگا پُترت۔ سلام و دراہ باتا پَد چہ مسقطءَ وتی مردءِ راھداتگین ٹیکیانءِ قصّہ ئی دپا کت "نودبندگ پنچ جوڑی گد و پنچ پنچ ھزار کلہ دار پہ إیشیانءِ دوچائینگا پہ من راہ داتگ، پہ چکـّان شرّین بئگ (کیف)، قلم و دفتر، پہ براتان جوڑییے جوڑییے گد و کئوش، و پہ منی پتا دہ ھزار کلدار ئی گون کتگ۔۔۔"
وھدے نودبندگءِ لوگی إے گپان کنگا أت، شھنازءِ پئتوکین چم آئیءِ دپا سکّ إتنت۔ آئیءِ زبانءِ چھر و بیرہ گشیگا شھنازءِ جونا چؤ کارچےءَ پچ برّگا تنت۔ گپانءِ ھر گال شھنازءِ ٹپّانءِ سرا وادءِ کارا کنگا أت۔
"۔۔۔ دگہ یک کئسٹے چہ وتی وش وشین گپان پرّ ئی کتگ، ھم گون إنت"۔ نود بندگءِ لوگبانکا وتی گپ سرجم کت۔
گپانءِ سرجم بیگا رند شھناز گون وتی مُجـِتگین مُورکا درائینت "ھو! من و شاھو کمّے پیسرا ھمے خبرءِ سرا جیڑگا بیتگین کہ آ پرچا درین ملکان روگءِ جھدا نہ کنت؛ شاھوءَ سوج ديگ کوھا سوج دیگ إنت۔۔۔" شھناز أفسوزیگین گالوارےءَ گشت۔
پدا وتی گپ ئی دیما برت "۔۔۔ بس وام پہ وام سرا کنان روان إنت و گشیت 'خدا إش دات'۔ ھر کس زانت کہ خدا چہ آسمانءَ نہ ریئچیت۔" شھناز ھمے دوئین جملوان گندگا پروشت و دئور دات۔
نودبندگءِ لوگبانکا تسلاّ دات " صبر بہ کن، منی گھار صبرءِ بر شیرکن إنت۔ منا بچار! شپ و روچ گون إے ھردکان نشتگان و چم دو دو أنت۔۔۔" وتی گونڈوانءِ نیمگا إشارہ ئی کت و گشت ئی۔
"۔۔۔ مدام چہ پروردگارءَ دعا لوٹان کہ نودبندگءَ چہ من راضی بہ کنت۔ بلّی تورین مارا ھچ چیزا تنگ ئی نہ کتگ، بلے ھما إنت کہ شتگ منی مال إے پَشکیئنک إنت۔۔۔" نود بندگءِ لوگیا وتی گورءِ پیت دوچین پشکءِ دامن گپت و گشت۔
"۔۔۔ آ کہ اودا پہ من و منی چکّان ھیئد شلونچیت، پرچا من ھم پہ آئیءِ ودارا وتا ندر مہ کنان"۔ نود بندگءِ لوگبانکا گپ سرجم کت۔
وھد گوزان أت۔ شھناز و شاھوءِ مِڑگ وتی جاھا ھست إتنت۔ ألبت نون پہ شھناز لھتے در پچ بیتگ أت۔ ھر کسا زانت کہ آئیءِ لوگواجہ نیزگارے، پمشا چہ درین ملکان کہ آتک أنت، گڈا پہ شھناز و آئیءِ چکان ٹیکیے گون إتش۔
شھزاد ھم ھمے میتگءِ نندوکین ورنائے أت۔ چہ کسانیا چورہ بیتگ أت و پیرین بلـّوکا گون بزگی رودینتگ أت۔ وھدے مزن بیت، گڈا آ دگہ مردمانءِ رما چہ ملکا در کپت و سر ئی مان کویت در آرت۔ اودا ألکاپین کارئے رست ئی۔ پگارئی ھم شرّ أت۔ آئی سرا أبید چہ بلوّکا دگہ کسےءِ ذمہ نیست أت۔ پمشا زرّ ئی باز أت۔ آئی بلـّوکا ریلے پُر کتگ و راہ داتگ أت و چہ شاھوءَ لوٹ ئی کتگ أت کہ برے برے شھنازءِ خیالا به کپیت، پرچا که آئیءِ مرد بے روزگار أت۔
شھزادءَ بلـّوکءِ گشگءِ پدا وھد وھدءِ سرا پہ شھناز و آئیءِ چکـّان گد و دگہ ٹیکی راہ دیان کـُت۔
دو سالانءِ پرگوزگا رند شھزاد پہ گِندُکا ملکا آتک۔ إے رندی آئی پہ شھناز بازین سامان آؤرتگ أت۔ شھناز وا چہ پیسرا شھزادءِ زیر منـّت أت، نون گيئشتر آئیءِ نیکیان چیر ترّینتگ أت۔ چمشکا آئیا گون چکـّان شھزادءِ نام مدام مان دپا أت۔ پادے وتی لوگا و پادے مان شھزادءِ بلـّوکءِ لوگا أت۔
شھزادءِ آیگءِ أولی ھفتگا شاھو پہ چلـّےءِ جنگا تبلیغان شت۔ نون شھناز وت وتی نیک و بدءِ واھند أت۔ شھزادءِ إے دیم و آ دیما پرتر مانتر کنگا أت۔ شھزاد آدگہ مھمانی خلاص کت أنت، گڈا جمعہءِ شپا شھنازءِ مھمان أت۔
شھناز پہ مھمانیا وتی جوازتا دو مرغ کشتگ أت۔ یکے ناروشت ئی کتگ أت و دومی کباب أت۔ باسمتی کنکءِ بٹےءِ سرا کباین مرغے لنگ پچ تنت۔ شھناز وتی چک ماھلـّہ واپینتگ إتنت۔ و پدا وت ئی بانوری سمبھینت۔ وراک ئی شھزادءِ دیما إیر کت أنت و آئیءِ دیما گون ٹھلے نِشت۔
شھنازءِ مزنترین جنک ڈلگ أت۔ آئی چہ ظاھری جاوران آدیم گندگءِ لایق أت۔ دریگءِ پشتا گوش ئی سک إتنت۔ وتی ماتءِ ھلوتان إشکنگا أت۔ رندترا شھزادءِ توارئی ھم گوشان کپت۔
"شھناز! من پہ تو و تئی چکــّان ٹیکی و دزکمکییے کہ راہ داتگ یا گون وت آرتگ، تئی بزگی و تئی مردءِ نیزگاری من دیستگ۔ یار ھمودا باز إنت!" شھزاد گون ھمے گپان گشاد گشادیا چہ بانا درآتک و دیم پہ وتی بلـّوک لوگا رھادگ گپت۔
Rights reserved by www.balochinews.com
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر
وتی کلوا چێرا نبیس إت