۱۳۸۷/۱۰/۰۵

سوگند- آزمانک: ولید گربنی

بلوچستانءِ استمان گون بازین مشکلان گر چیل إنت۔ چہ ھمے مشکلان یکـّے دوا درمانءِ آسراتیانءِ نہ بیگ و دومی بے قانونی، بزان إنصافءِ نہ رسگ إنت۔ إے آزمانکءِ توکا دوئین جیڑہ ھما ڈولا کہ بلوچ استمان گون إیشان دیم پہ دیم إنت، آرگءِ جهد کنگ بیتگ۔ إیشی 1990 دهرا ماھتاک 'بلوچی لبزانک'ءَ شنگ بیتگ۔ إدا من لھتے گال و گالبند، و نبشتہءِ راھبند مٹـّينتگ أنت۔ ولید

أولی بھر

شھسوارءِ مال مڈی چل من تخمءِ زمین تر آپ، پنجاہ من خشک آپ یا آزمان گند و تنکولءِ دربند إتنت۔ دربند آئی بازین چلوپگا رند ساڑی کتگ أت و پنچ سال پیئسر وھدے ھارا شرّی سرا أنزتگ أت، گڈا آئی دوصد بن مزاتی ئی کؤگ پنڈ سنڈ کتگ و کشتگ إتنت۔ پرّین پنچ سالانءِ پرگوزگا رند نوکی پہ برا رستگ إتنت۔
ترّ آپین ڈگاران آئی برے گندم، برے زرت یا ارزن کشت۔ أگر گرماگان ھئورا شرّی سرا گوارت، گڈا برنج ئی کشت۔ ھوشاپا أبید چہ گندم یا جوءَ دگہ کشار نہ بیت أت۔
گون ھمے زمینانءِ در کپتگین روزیءَ شھسوار وتی زندا گوازینگا أت و وتی دوئین بچّانءِ وانگءِ خرچان دیگا أت۔
دربندانءِ مچ نوکی مان آتکگ إتنت۔ إے بھارگاھا باز ھوش إش آرتگ أت۔ شھسوارءَ گــُش کتگ إتنت۔ آئیا اُمید أت کہ إمبری باز گيئشتر نپ دستا کپیت۔ چہ مچانءِ ناہءِ بُھا کنگا رسِتگین زرّان پہ وتی کھولا یک ألکاپین بانے بندیت و پہ جن، و چکـّان نوکین گد زیریت۔
پہ ھمے واھگانءِ پیلو کنگا شھسوار ھمک بامگاھا پاد آتک، نمازءَ رند وتی کپاتا کمّے ناہ ئی مان کت و دیم پہ وتی ڈگار، و دربندا شـُت۔
مچ بندءِ وھد آتک۔ ھؤش لــُـٹانءِ سرا لمبت أنت۔ وھد أت کہ ھؤش نز آرگ بہ بنت۔ ھور ھم إمبری شر بیتگ أت۔ کھن چہ آپءَ پرّ أت۔ شھسوارءَ شدام چَنڈِتگ أت تا ڈگاران برنج بہ کنت۔ چمشکا سک دزبند أت۔
گون یک کسےءَ چل من تخمءِ زمین گردینگ، لیپگ مان کنگ و برنج کشگ؛ إیشیءِ کشا دوصد بُن مزاتیانءِ هوشان نز آرگ لیئبے نہ أت۔ ألبت بازین ثمرانءِ اُمیدا شھسوار چہ کارءِ بازیا شموشکار أت۔ أنگه آئیا مدام دلا خیال آیگا أت کہ خداءَ نین آئیءِ سرا رحم کتگ۔ آئیا ملاءِ ھما واعظ یاد آتک کہ گشت ئی " خداءِ در پراہ أنت۔ روچے نہ روچے وتی بندوانءِ نیکین لوٹان ألّما پیلو کنت"۔
"قربان باتان خدا تئی رحمتانءِ، تو پہ من ھم وتی گنجءِ در پچ کت"۔ شھسوار مچانءِ ھوشان نز آران أت و دلا خداءِ منـّتان گرگا إت۔ شدامءَ گوجگا أت و خداءِ ترانگا أت۔ بیست روچانءِ یکـّوئی جفاءَ رند ھوشانءِ نز آرگا و برنجءِ کشگا سوبین بیت۔
چدا پد کؤپت ئی آسودگتر بیت۔ نین یوکا برنج پہ وھد آپ دیگی أت و مچ چارگ وارگ کنگی إتنت۔ ھمے ردا آئی ھر روچ صحبا برنج مینت و پدا دربندا شت، و مچان إے دیم آدیم بیت۔ ھمے دابا وھد گوزان بیت و شھسوارءِ واھگانءِ پیلو بیگءِ روچ نزیکتر بیان إتنت۔

مچ رنگءِ وھد أت۔ یک روچے مغربءِ نمازا رند شھسوار لوگا نشتگ أت۔ وتی کسانسالین جنکک نوریءَ لیئب دارگا أت۔ آئیءِ چکانءِ مات پری گل تینءِ سرا نان پچگا أت۔
ھر روچءِ پیما مروچی ھم دوئین زھک رھؤل و مولک چہ وانگا ودی إتنت۔ میتگا مدرسہ نیست أت۔ پمشا چک 10 کلومیٹر دیر دگہ میتگےءَ وانگا إتنت۔ آ مغرب تھارءَ لوگا سر إبیت أنت۔
أناگتا نوریءَ پت یلہ دات و جَوَڑگا لگّ إت " رھول إنت! مولک إنت! منی برات پیداگ أنت۔۔۔ پیداگ أنت۔۔۔"
شھسوار چم وتی ودیین چکـّان سک کت أنت۔ ھمے سئین چک آوانءِ مزنترین ملکت إتنت۔ پہ ھمشانی ئی شھسوار زگرین روچان جھدءِ دیمپان أت۔
رھول و مولک نزیکتر آیان بیت أنت۔ شھسوارءِ چم ھمانگر إتنت و گون وتی لوگیا گشت ئی " پری! رھول جان گشیگا بروبر نہ إنت"۔
رھول یک دستے وتی لاپا سک کتگ أت و گون دومیءَ کسانترین برات مولکءِ کوپگ داران کتگ أت۔
"خدا خیر بہ کنت؛ منی بچّا چے بیتگ!؟" پری گل چانگءِ تانـَگ أنگار کت و چکـّانءِ نیمگا چم ئی شانک دات أنت و گون حیرانی چہ وت جُست ئی کت۔
شھسوار تچانیا دیما شت و رھول ئی گلّوک کت؛ آرت۔
"ترا چؤن إنت؟" مات و پتا ھمتواریا جُست کت۔
"ماتی، منی لاپا بیگاھیگین إنت دردے پر إنت"۔ رھول دیم ماتءِ نیمگا ترّینت و نارَگین گارلوارےءَ گشت۔
شھسوار گون إے خبرءِ إشکنگا بژنیگ بیت۔ ألبت پری گل درّائینت "شکر إنت کہ دگہ زنڈین نادراھییے نہ إنت۔ ھنون وتی راھول جانا شیر و 'ازگند' دیان وش إبیت"۔ پری وتی چک و لوگواجہ سھڑینت أنت و دیم ئي گون مولک کت و گشت
"مولک تو برو بندگءِ لوگا تـُشے دوغ پچگر بیار"۔
مولک تچانیا تاسے دوغ پچ گپت و آؤرت۔ پری گلءَ زیت زیتیءَ وتی اُرد پشکرت أنت و پُچّے سرا بستگین ازگند ئی در گپت أنت؛ چہ إیشان تشے برینت و دوغءِ تھا رتک أنت۔ پدا سرّ ریچ إیر ریچ ئی کت أنت و دیم پہ رھول شھارت أنت "زیر منی چک، بہ وَر إش، قدرت ترا وش کنت۔
رھول چہ وتی دردا ھنچؤ نگيئگ أت کہ پہ زھرءِ ورگا ھم ساڑی أت۔ آئی دوغ یکـّین گٹـّا تنگ أنت۔ لاپ ئی سارت بیت۔ ألبت دیر نہ گوَست کہ چک دردا پدا پَتا إت۔ عشاءِ نمازءَ پد شھسوار چہ ملاءِ گورا تائیدے و إنچو آپ دم جت آرت۔ ماتا دائید زیت زیتیءَ سئے پوشءِ تھا کت و گون ھفت رنگ بندیگ دوتک؛ گورا دات۔ دم جتگين آپ ئی ھم وارینت أنت۔ درد ھما درد أت، روگءِ ناما نہ گرگا أت۔ بازین شلاپانءِ وَرگا لاپ ئی ٹاھا ٹاہ ترّ إت و آ ھنچؤ مارگا أت کہ ھنّي نہ ھنّي لاپ ئی ترکـّيت۔

بندگءِ بچ 'ولی' شھر گشتوے أت۔ آئی زانت کہ دوغ و إزگند یا دم جَتگین آپ و تائید ھر لاپ دردءِ علاج نہ أنت۔ پمشا آئی شھسوار شئور دات کہ رھولءَ داکٹرےءَ بہ بارت۔ یوکا داکٹر زانت کن أنت کہ بَچَکا چون إنت و علاح ئی چے إنت۔
"ولی جان! ھنون، إے تھاروکیا من چونکا چکـّا إنچو دیر برت کنان؟" شھسوار پہ بے وسی گشت۔
"منی پتءِ مَھریا زیرین۔ من ھمراہ إبان، دو راھیا شمارا رسینان۔ شما گاڑییے بہ گر إت و شھرستانا بہ رو إت۔ من گون مَھریا چھر کنان"۔ ولی دلجمی دات و گشت۔
شپی شپ مھری إش رھت و گندل کت۔ شھسوار جَمـّاز بیت و رھول ئی وتی کٹـّا کت، پدا رھیج گپت أنت۔ جاھے جاھے شھسوار إیر کپ و ولی پہ وتی پادانءِ دم دیگا جماز بیت۔ بامگاہءِ چاڑا دو راھیا سر بیت أنت۔ شھسوار و رھول ھمودا پہ گاڑییے ودارا نشت أنت و ولی مھریا جماز بیت، و چھر ئی کت۔

رھولءِ سر شھسوار وتی کٹـّا کتگ أت و نشتگ إتنت کہ گاڑییے برمش بیت۔ چہ پولیسان پرّین گاڑی آتک و إیشانءِ گورا اوشتات۔ دیمءِ سیٹا نشتگین أفسرا وتی دریگءِ شیشگ جھل کت و گون یک تمردین توارےءَ جُست کت "مردکہ! تو چرا إینجا نشستہ إید؟"
فارسی وتی جاھا شھسوار پارہءِ –ألف –ب ھم نہ وانتگ إتنت۔ آئی ھچبر شھرے و فارس زبانے نہ دیستگ أت۔ کجا زانت ئی کہ أفسر چے گشگا أت! ألبت رھول وانگءِ سببا گجری بلد أت، سرپد بیت۔ گون پروشتگین گالوارےءَ وتی پتءَ گشت ئی " بابا! إے جستا إنت شما إدا پرچا نشتگ إت؟"
"سرکار منی چکءِ لاپ دوشی سر شپیین إنت کہ دردا إنت۔ لوٹان شھرستانءَ پہ داکٹرےءَ بہ بران ئی"۔ أفسرا إے پسو إشکت، گشیگا کسےءَ آئی زائے دات۔ گون زھر گنکی پُشتا نشتگین پولیس ئی حکم دات أنت کہ دوئیان گاڑیءِ تھا ألگچ بہ کن أنت۔ آوان حکمءِ ردا شھسوار گون نادراھین بچّا کـَپـِنجوکا گپت أنت و سرپچین گاڑیءِ پشتا ألگچ کت أنت۔ پدا راھی بیت أنت۔

گوَر نیم روچا گاڑی شھرستانءِ بنجاھی پولیس إسٹیشنءَ سر بیت۔ پولیسان شھسوار و رھول گِرّوکان کت أنت و گروھانءِ دیما پیش کت أنت۔ گاڑیا دیما نندوکین أفسرا گروھان سلوٹے دات و گشت " جناب سروان! من إچ إے مردا جُست کت کہ پرچا دو راھیا نشتگ، گڈا وتی گندین زبانا إنقلابءِ سروکان بد بلاہ کنگا لگ إت۔ من آؤرتگ۔ إیشان ھما سبقءِ ضرورت إنت کہ ھفت پشت إش یاد بہ کن أنت۔"
گروھانءَ گـُشت کہ إنقلابءِ سروکان بد گشگءِ سزا 'شلاّق' إنت۔ شھسوار إش پنچ شیپاک جت و گون چکـّا چہ پولیس إسٹیشنءِ پسیلا ڈنّ دئور إش دات۔

شھسوارءِ بڈ سوچاکین شیپّاگانءِ وَرگا سوچگا أت، بلے ناتاھیرین چکءِ دردناکین پریاتانءِ دیما آئیءِ درد حسابا نہ إتنت۔
آ راھگوزانءِ دیما پریاتا لگت " خداءِ بندوان! منی طفلین چک بے تاھیر إنت۔۔۔ ھست إنت خداءِ بندوے کہ مارا پہ داکٹرے بہ رسینیت!؟ پہ خداءَ بہ چار إت، منی چکـّا چہ مَرکا بہ رکـّین إت!"
عبدلءَ شپوکی مال چہ گاڑیاءَ إیر گپتگ إتنت و پہ مسافرءِ شوھازا إے دمک پرا دمک گاڑیءِ سرا پرتر و مانتر کنگا أت۔ آئی شھسوارءِ پریات إشکت أنت۔ آئیءِ چکّءِ حالت ئی دیست۔ گڈا زیت زیتیا سوار ئی کت أنت و مزنین نادراھجاھا رسینت أنت ئی۔
نرسان رھول دست گپت و پہ آئی تختےءِ بند بست إش کت۔ داکٹرےءِ ودارا نین رھولءِ سرامادین و شھسوارءِ تکانسرین چم راھی بیت أنت۔ نزیک سی دمانا رند یک پٹک و بنگالی دروشمین داکٹرے پہ ٹھلے ملاّنا سر کشّ إت۔ رھول ئی چار إت و دیم ئی بژنیگ بیت۔
بلـّی تورین شھسوار وانندوے نہ أت و چہ وتی کلـّگا در نہ کپتگ أت، ألبت زند وت یک مدرسوے۔ زندءِ مدرسوا دربُرتگین سبقا آ سرپد کتگ أت کہ وھدے حکیم چہ وتی نادراہءِ گندگا رند چؤ تامور إبیت، گڈا بہ زان کہ جاور چہ دستا در أنت۔
داکٹرءِ بژنیگین دیما شھسوار دلاپ کت۔
آئی جست کت " داکٹر أللہ خیر بہ کنت، منی چک وش إبیت نا؟"
داکٹر چہ ملکءِ گجر زبانان دیما تر أت۔ ملکءِ توکا نندگءِ سببا ھندی مردمانءِ زبان ئي ھیئل کتگ أت۔ ألبت گالوارءِ توکا آئیءِ أصلیت زانگ إبیت أت۔
نرس ھم کشا اوشتاتگ أت۔ آنگو گالدے سرا نبشتہ کنگا أت و إنگو شھسوارءِ پسّوا درّائینت ئی "گندگا چکءِ حالت ترسناک إنت۔ من إیشیا آرامءِ سیچنے جنائینان و إیشیءِ لاپءِ إکسروے ھم ھمے ھینـّان کنائینان تا دردءِ أصلی سبب زانگ بہ بیت۔ آنگو خداءِ دستا إنت"۔
نرسا داکٹرءِ شون داتگین سیچن رھولءَ جت و پدا إسٹریچرءِ سرا برت و إکسرہ إش کت۔ دیر نہ گوست کہ إیکسرہ ساڑی بیت۔ نرسا برت، داکٹرا پیش داشت۔ داکٹرا چارگا رند آتک و شھسوارءَ حال دات " من پدردی ترا گشان کہ إیشیءِ لاپ دردءِ سبب أپانڈکسءِ ترکـّگ بیتگ۔ پہ وھد آپریشن نہ بیگءِ سببا زھر سرجمین لاپا تالان بیتگ۔ نین یوکا خدا إیشیا رکـّینت کنت۔ مئے حسابا تئی چک چیزے کلاکانءِ مھمان إنت"۔ پشت کپتگین بھر
Rights reserved by www.balochinews.com

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

وتی کلوا چێرا نبیس إت